Doğum öncesi ultrason, bebeğinizin rahmindeki bir resmini göstermek için ses dalgalarını ve bir bilgisayar ekranını kullanılır. Ultrasonlar, sağlık uzmanınızın bebeğinizin nasıl büyüdüğünü ve geliştiğini görmesine yardımcı olur.

Ultrason nedir?

Ultrason (sonogram olarak da adlandırılır), çoğu hamile kadına sunulan doğum öncesi bir testtir. Bebeğinizin rahimdeki (rahim) resmini göstermek için ses dalgalarını kullanır. Ultrason, sağlık uzmanınızın bebeğinizin sağlığını ve gelişimini kontrol etmesine yardımcı olur. Ultrason hamileliğin özel bir parçası olabilir. Ne de olsa bebeğinizi ilk kez “göreceksiniz”! Ne zaman yapıldığına ve bebeğinizin pozisyonuna bağlı olarak ellerini, bacaklarını ve vücudunun diğer kısımlarını görebilirsiniz. Bebeğinizin erkek mi kız mı olduğunu anlayabilirsiniz.  Çoğu kadın, hamileliğin 18 ila 20. haftalarında ikinci trimesterde ultrasona girer. Bazıları ayrıca 14 haftalık hamilelikten önce ilk trimester ultrasonu (erken ultrason olarak da adlandırılır) alır. Astım ve obezite gibi belirli sağlık sorunları olan kadınlar için ultrason sayısı ve zamanlaması farklı olabilir.

Neden ultrason yaptırılmalı?

Doktorunuz, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli şeyler yapmak için ultrason kullanır:

• Hamile olduğunuzu onaylamak (emin olmak) için
• Bebeğinizin yaşını ve büyümesini kontrol etmek için.
• Bebeğinizin kalp atışını, kas oranını, hareketini ve genel gelişimini kontrol etmek için
• İkizlere, üçüzlere veya daha fazlasına hamile olup olmadığınızı kontrol etmek için
• Doğumdan önce bebeğinizin baş-önce pozisyonunda olup olmadığını kontrol etmek için
• Yumurtalıklarınızı ve rahminizi (rahim) incelemek için.

Doktorunuz ayrıca tarama ve diğer testler için ultrason kullanır. Tarama, bebeğinizin bir sağlık sorununa sahip olma olasılığının diğerlerinden daha yüksek olup olmadığını görmek anlamına gelir; bu, bebeğinizde bu durumun olup olmadığını kesin olarak öğrenmek anlamına gelmez.

• Spina bifida veya kalp kusurları gibi doğum kusurlarını taramak için. Ultrasondan sonra, doktorunuz bebeğinizde doğum kusuru olup olmadığından emin olmak için tanı testleri adı verilen daha fazla test yapmak isteyebilir. Doğum kusurları, bir bebeğin doğumda sahip olduğu sağlık koşullarıdır. Doğum kusurları, vücudun bir veya daha fazla bölümünün şeklini veya işlevini değiştirir. Genel sağlıkta, vücudun nasıl geliştiğinde veya vücudun nasıl çalıştığında sorunlara neden olabilirler.
• Koryon villus örneklemesi (CVS olarak da adlandırılır) veya amniyosentez (amnio olarak da adlandırılır) gibi diğer doğum öncesi testlere yardımcı olmak için. CVS, hamilelikte uygulanan bebeğin kromozomlarını inceleme amaçlı bir testtir. Plasenta, bebeğiniz için besin sağlayan dokudur. Amnio, bebeğinizin etrafındaki keseden amniyotik sıvı ve hücrelerin alındığı bir testtir.
• Dış gebelik (Ektopik gebelik), mol gebelik (halk arasında üzüm gebelik olarak bilinir) ve düşük gibi gebelik komplikasyonlarını kontrol etmek için.

Farklı ultrason türleri var mı?

Evet. Alacağınız tür, doktorunuzun neyi kontrol ettiğine ve hamilelikte ne kadar ilerlediğinize bağlıdır. Tüm ultrasonlar, bir bilgisayarda bebeğinizin resimlerini oluşturmak için ses dalgalarını kullanan dönüştürücü adı verilen bir araç kullanır. En yaygın ultrason türleri şunlardır:

• Transabdominal ultrason. Hamilelik sırasında ultrason hakkında bir şey duyduğunuzda, büyük olasılıkla bu türdendir. Bir muayene masasına sırt üstü yatarsınız ve doktorunuz karnınızı ince bir jel tabakasıyla kaplar. Jel, ses dalgalarının daha kolay hareket etmesine yardımcı olarak daha iyi bir görüntü elde etmenizi sağlar. Sonra dönüştürücüyü karnınızın üzerinde hareket ettirir. Test sırasında mesanenin dolu olması için muayeneden yaklaşık 2 saat önce birkaç bardak su içmeniz gerekebilir. Dolu bir mesane, daha iyi bir görüntü elde etmek için ses dalgalarının daha kolay hareket etmesine yardımcı olur. Ultrason ağrısızdır, ancak mesanenin dolu olması rahatsız edici olabilir. Ultrason yaklaşık 20 dakika sürer.
• Transvajinal ultrason. Bu tür ultrason vajinadan (doğum kanalı) yapılır. Ayaklarınız üzengi içinde bir muayene masasına sırt üstü yatarsınız. Sağlayıcınız, değnek şeklinde ince bir dönüştürücüyü vajinanıza hareket ettirir. Dönüştürücüden biraz baskı hissedebilirsiniz, ancak bu ağrıya neden olmamalıdır. Mesanenizin boş veya kısmen dolu olması gerekir. Bu tür bir ultrason da yaklaşık 20 dakika sürer.

Özel durumlarda,doktorunuz bebeğiniz hakkında daha fazla bilgi almak için bu tür ultrasonları kullanabilir:

• Doppler ultrasonu. Bu tür bir ultrason, bebeğiniz normal bir şekilde büyümüyorsa kan akışını kontrol etmek için kullanılır. Sağlayıcınız, bebeğinizin kalp atışlarını dinlemek ve göbek kordonundaki ve bebeğinizin bazı kan damarlarındaki kan akışını ölçmek için bir dönüştürücü kullanır. Rh hastalığınız varsa, bir Doppler ultrasonu da alabilirsiniz. Bu, tedavi edilmezse bebeğiniz için ciddi sorunlara neden olabilecek bir kan hastalığıdır. Doppler ultrason genellikle son trimesterde kullanılır, ancak daha erken de yapılabilir.
• 3 boyutlu ultrason. 3-D ultrason aynı anda binlerce fotoğraf çeker. Neredeyse bir fotoğraf kadar net olan 3 boyutlu bir görüntü oluşturur. Bazı sağlayıcılar, bebeğinizin organlarının normal şekilde büyüdüğünden ve geliştiğinden emin olmak için bu tür ultrason kullanır. Ayrıca bebeğin yüzündeki anormallikleri de kontrol edebilir. Ayrıca rahimdeki sorunları kontrol etmek için 3 boyutlu bir ultrason da alabilirsiniz.
• 4 boyutlu ultrason. Bu 3 boyutlu bir ultrason gibidir, ancak bebeğinizin hareketlerini bir videoda da gösterir.

Ultrasonun herhangi bir riski var mı?

Ultrason, doktorunuz tarafından yapıldığında sizin ve bebeğiniz için güvenlidir. Ultrason radyasyon yerine ses dalgaları kullandığından, X ışınlarından daha güvenlidir. Sağlayıcılar 30 yıldan fazla bir süredir ultrason kullanıyor ve herhangi bir tehlikeli risk bulamadılar.

Hamileliğiniz sağlıklıysa, ultrason sorunları elemede iyidir, ancak her sorunu bulamaz. Bazı doğum kusurlarını kaçırabilir. Bazen, rutin bir ultrason, gerçekten olmadığı halde bir doğum kusuru olduğunu düşündürebilir. Takip testleri genellikle bebeğin sağlıklı olduğunu gösterse de yanlış alarmlar ebeveynler için endişe yaratabilir.

Ultrasondan sonra ne olur?

Çoğu kadın için ultrason, bebeğin normal şekilde büyüdüğünü gösterir. Ultrasonunuz normal olsa bile doğum öncesi kontrollerinizi aksatmamalısınız.  Bazen ultrason sizin ve bebeğinizin özel bakıma ihtiyacı olduğunu gösterebilir. Örneğin, ultrason bebeğinizde spina bifida olduğunu gösteriyorsa, doğumdan önce anne karnında tedavi edilebilir. Ultrason bebeğinizin makatta olduğunu gösteriyorsa (baş aşağı yerine ayaklar aşağıda), doktorunuz bebeğinizin pozisyonunu baş aşağı çevirmeye çalışabilir veya sezaryen yaptırmanız gerekebilir. Bir ultrason ne gösterirse göstersin, sizin ve bebeğiniz için en iyi bakım hakkında doktorunuzla konuşun.